“Chúng ta là cái gì? Con người? Thú vật? Hay một lũ mọi rợ?” Câu hỏi đầy ám ảnh của Piggy, cậu bé nhút nhát nhưng tỉnh táo nhất trong tiểu thuyết “Chúa Ruồi” của William Golding, không chỉ phản ánh nỗi sợ hãi của cậu khi chứng kiến sự xuống cấp của những đứa trẻ tưởng chừng văn minh, mà còn là trăn trở của chính tác giả về bản chất con người. Dưới lớp vỏ bọc của một cuộc phiêu lưu tưởng chừng tươi sáng, “Chúa Ruồi” hé lộ một thực tế đen tối và đáng sợ về nhân tính.
Ra mắt năm 1954, “Chúa Ruồi” vẫn giữ nguyên giá trị cho đến ngày nay. Cuốn tiểu thuyết không chỉ nổi tiếng nhờ tác giả đoạt giải Nobel Văn học, mà còn bởi góc nhìn sâu sắc và tăm tối về bản chất con người. Cốt truyện xoay quanh một nhóm trẻ em bị mắc kẹt trên hoang đảo sau một vụ tai nạn máy bay. Motif này gợi nhắc đến những tác phẩm phiêu lưu kinh điển như “Robinson Crusoe”, nơi nhân vật chính phải vận dụng trí tuệ và lòng dũng cảm để sinh tồn.
“Chúa Ruồi” cũng khởi đầu với một bối cảnh tương tự, đầy hứa hẹn về một cuộc phiêu lưu kỳ thú. Hoang đảo là một thiên đường nhiệt đới với biển xanh, cát trắng, rừng rậm và núi non hùng vĩ. Những đứa trẻ, dù còn nhỏ tuổi, cũng tỏ ra thông minh, táo bạo và tháo vát. Chúng nhanh chóng thiết lập một xã hội thu nhỏ với trật tự đáng kinh ngạc. Chúng họp hành, bàn bạc, bầu chọn thủ lĩnh và phân chia công việc một cách dân chủ và kỷ luật. Nửa đầu câu chuyện khiến người đọc phải trầm trồ trước sự tổ chức đáng kinh ngạc của những đứa trẻ.
Thật khó tin một cộng đồng trẻ em lại có thể tự quản lý một cách hiệu quả như vậy. Tuy nhiên, đằng sau lớp vỏ bọc văn minh ấy, một “con quái vật” đang dần trỗi dậy. Cuộc phiêu lưu trên hoang đảo dần chuyển sang gam màu u tối với nước mắt, máu và sự xuống cấp của nhân tính. Sự hồn nhiên của những đứa trẻ dần mất đi, để lại một cái giá quá đắt phải trả cho chuyến phiêu lưu tưởng chừng tươi đẹp.
Cuộc Gặp Gỡ Với Cái Ác Nội Tại
Con người là một thực thể phức tạp, tồn tại song song cả phần “con” và phần “người”. Bản năng nguyên thủy như đói khát, dục vọng, sợ hãi, ham muốn quyền lực luôn hiện diện trong mỗi chúng ta. Tuy nhiên, trong xã hội văn minh, đạo đức và luật pháp là những rào cản kiềm chế cái ác, tạo điều kiện cho cái thiện phát triển. Luật lệ và đạo đức giúp kiểm soát bản năng, hướng con người đến cuộc sống lương thiện.
Nhưng điều gì sẽ xảy ra khi lớp vỏ bọc văn minh bị lột bỏ? Liệu con người có đủ mạnh mẽ để giữ vững phần “người” của mình? William Golding đã đặt những đứa trẻ vào tình huống tương tự khi chúng bị mắc kẹt trên hoang đảo, tách biệt khỏi xã hội văn minh. Ban đầu, chúng vẫn duy trì những thói quen tốt đẹp, tổ chức cuộc sống theo trật tự. Tuy nhiên, khi không còn sự ràng buộc của luật pháp, cái ác bên trong bắt đầu trỗi dậy. Bọn trẻ nhận ra mình có quyền tự do tuyệt đối, không bị bất kỳ ai kiểm soát.
Từ Săn Bắn Đến Giết Chóc: Sự Tha Hóa Của Bản Năng
Lần đầu tiên được tiếp xúc với sự tự do bản năng, những đứa trẻ ban đầu chỉ muốn thỏa mãn những ham muốn đơn giản, như săn bắn heo rừng để thay đổi khẩu vị. Tuy nhiên, hành động giết chóc dần trở thành một thú vui, một cách để khẳng định sức mạnh và quyền lực. Chúng nghiện cảm giác được làm chủ, được thống trị. Cái ác dần lớn mạnh, tước đoạt đi sự thiện lương vốn có. Đáng sợ hơn, bọn trẻ không nhận thức được sự thay đổi của chính mình. Chúng dần thích nghi với sự tha hóa, không còn phân biệt được đúng sai.
Con Quái Vật Vô Hình Và Chiếc Mặt Nạ Hoang Dã
Hình ảnh con quái vật được nhắc đến xuyên suốt câu chuyện là một ẩn dụ tài tình của Golding. Nó không trực tiếp gây hại, nhưng lại là nguồn cơn của mọi nỗi sợ hãi, xung đột và giết chóc. Con quái vật thực sự chính là cái ác ẩn sâu trong mỗi đứa trẻ, được khơi dậy bởi sự thiếu vắng của luật lệ và đạo đức. Việc bọn trẻ vẽ mặt, nguỵ trang thành người rừng, đánh dấu bước ngoặt cuối cùng của sự tha hóa. Chiếc mặt nạ xóa bỏ danh tính, khiến chúng hòa lẫn vào nhau, không còn cảm giác tội lỗi hay trách nhiệm.
Chúa Ruồi: Gương Chiếu Bản Chất Con Người
“Chúa Ruồi” không chỉ là câu chuyện về một nhóm trẻ em trên hoang đảo, mà còn là bức tranh phản chiếu bản chất con người trong mọi thời đại. Thông qua những phép ẩn dụ đầy ám ảnh, Golding cho thấy nguy cơ tiềm tàng khi con người đánh mất những giá trị đạo đức. Câu chuyện trên hoang đảo cũng là câu chuyện của xã hội loài người, nơi những thói quen xấu nhỏ nhặt có thể tích tụ thành tội ác.
Nghệ thuật Xây Dựng Nhân Vật Biểu Tượng
Các nhân vật trong “Chúa Ruồi” được xây dựng với tính biểu tượng cao. Jack và nhóm thợ săn đại diện cho bản năng nguyên thủy, ham muốn quyền lực và thống trị. Piggy là hiện thân của lý trí, sự tỉnh táo nhưng cũng yếu đuối trước bản năng. Ralph, nhân vật trung tâm, là hình ảnh của con người giằng xé giữa cái thiện và cái ác, vật lộn để giữ vững nhân tính.
Tia Hy Vọng Le Lói
Dù u tối và bi kịch, “Chúa Ruồi” vẫn le lói tia hy vọng. Những đứa trẻ vẫn giữ được lương tri, dù chỉ là thiểu số, chính là niềm tin của Golding vào sức mạnh của cái thiện. Con người có thể sa ngã, nhưng cũng có thể thức tỉnh và tìm lại chính mình.
Về FiStore:
FiStore là điểm đến dành cho những tâm hồn yêu đọc sách. Chúng tôi cung cấp đa dạng các dịch vụ liên quan đến sách, bao gồm review sách chuyên sâu, chia sẻ kiến thức văn học, và cập nhật thông tin về các tác phẩm mới nhất. Hãy ghé thăm website fistore.vn hoặc liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 0987 604 721, email [email protected], hoặc địa chỉ Số 25, Đường Nguyễn Huệ, Phường Bến Nghé, Quận 1, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam để khám phá thêm về thế giới sách.
