Cuốn tiểu thuyết “Đoạn Tuyệt” của Nhất Linh, ra đời giữa những năm 1934-1935, là bức tranh sống động về cuộc xung đột giữa tư tưởng truyền thống và hiện đại trong xã hội Việt Nam đương thời. Câu chuyện xoay quanh Loan, một cô gái tân thời với khát vọng tự do, bị cuốn vào vòng xoáy nghiệt ngã của hôn nhân sắp đặt và lễ giáo phong kiến.
alt text: Bìa sách Đoạn Tuyệt của Nhất Linh
Số phận bi kịch của người phụ nữ tân thời
Loan, một cô gái trẻ, được giáo dục theo tư tưởng Tây học, mang trong mình khát khao tự do và hạnh phúc cá nhân. Hoàn cảnh gia đình khó khăn buộc cô phải từ bỏ học hành và chấp nhận cuộc hôn nhân sắp đặt với Thân, con trai một gia đình giàu có, đồng thời là chủ nợ của gia đình Loan. Trong lòng Loan vẫn luôn hướng về Dũng, chàng trai tân thời, dám sống thật với lý tưởng của mình, bất chấp sự phản đối của gia đình. Dũng là biểu tượng cho sự tự do mà Loan khao khát, là hình mẫu lý tưởng mà cô muốn hướng tới.
Về làm dâu nhà chồng, Loan cố gắng hòa nhập, vun vén hạnh phúc gia đình. Tuy nhiên, cô nhanh chóng nhận ra mình đang sống trong một xã hội đầy rẫy những định kiến và hủ tục. Cô bị coi như một công cụ sinh sản, một người hầu hạ không công, chịu đựng sự áp bức của mẹ chồng và những định kiến hà khắc của xã hội cũ.
alt text: Bìa sách Đoạn Tuyệt của Nhất Linh
Xung đột giữa mới và cũ
Bi kịch của Loan lên đến đỉnh điểm khi con trai cô qua đời vì sự mê tín của mẹ chồng. Không còn khả năng sinh con, Loan bị ép buộc đứng ra cưới vợ lẽ cho chồng. Cuộc sống của cô trở thành chuỗi ngày tủi nhục, bị hành hạ cả về thể xác lẫn tinh thần.
Nhất Linh đã khéo léo xây dựng nên cuộc xung đột giữa Loan, đại diện cho tư tưởng mới, với gia đình chồng, đại diện cho xã hội cũ kỹ, lạc hậu. Thông qua đó, ông lên án gay gắt những hủ tục phong kiến, sự bất công đối với người phụ nữ, đồng thời khẳng định khát vọng tự do, giải phóng cá nhân.
Tái thiết xã hội: Một khát vọng dang dở
Vụ án mạng bất ngờ xảy ra đã đưa Loan đến phiên tòa và được trắng án. Sự kiện này như một tia sáng le lói trong cuộc đời tăm tối của Loan, mở ra cho cô cánh cửa tự do. Tuy nhiên, việc sử dụng tình tiết ngẫu nhiên này cũng cho thấy sự bế tắc trong việc tìm kiếm giải pháp cho những vấn đề xã hội mà Nhất Linh đặt ra.
“Đoạn Tuyệt” không chỉ là câu chuyện về số phận bi kịch của một người phụ nữ, mà còn là tiếng nói mạnh mẽ đòi quyền sống, quyền tự do cá nhân. Tác phẩm đã góp phần thức tỉnh xã hội đương thời, đặt ra những vấn đề nhức nhối về thân phận người phụ nữ, về sự cần thiết phải thay đổi những tư tưởng lạc hậu, xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ.
Góc nhìn thiên lệch và những giá trị trường tồn
Tuy nhiên, góc nhìn của Nhất Linh trong “Đoạn Tuyệt” cũng bị cho là khá thiên lệch. Ông phê phán mạnh mẽ những hủ tục phong kiến, nhưng đồng thời cũng phủ nhận một cách thái quá những giá trị truyền thống tốt đẹp. Việc Loan không làm lễ tang cho mẹ mình là một ví dụ điển hình cho sự cực đoan này.
Mặc dù còn những hạn chế nhất định, “Đoạn Tuyệt” vẫn là một tác phẩm có giá trị lớn trong lịch sử văn học Việt Nam. Tác phẩm đã góp phần làm mới ngôn ngữ tiểu thuyết, đề cập đến những vấn đề xã hội nhức nhối, đồng thời khẳng định tài năng của Nhất Linh – một cây bút sắc sảo, tâm huyết với đất nước.
Về tác giả Nhất Linh
Nhất Linh, tên thật là Nguyễn Tường Tam, là một trong những nhà văn tiêu biểu của Tự Lực văn đoàn. Ông không chỉ là một nhà văn tài năng mà còn là một nhà báo, nhà hoạt động chính trị. Những đóng góp của ông cho văn học và xã hội Việt Nam là không thể phủ nhận.
FiStore – Điểm đến cho những tâm hồn yêu sách
FiStore là website chuyên review sách, với mong muốn mang đến cho độc giả Việt Nam những bài đánh giá sách chuyên sâu, chất lượng và hữu ích. Chúng tôi không ngừng nỗ lực để trở thành nguồn thông tin uy tín trong cộng đồng yêu sách. Bên cạnh việc review sách, FiStore còn cung cấp nhiều dịch vụ khác liên quan đến sách như tư vấn chọn sách, giới thiệu sách mới,… Hãy ghé thăm website fistore.vn hoặc liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 0987 604 721 hoặc email [email protected] để khám phá thêm nhiều điều thú vị về thế giới sách. Địa chỉ của chúng tôi tại Số 25, Đường Nguyễn Huệ, Phường Bến Nghé, Quận 1, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam.
